matthiav schreef: ↑ma 20 januari 2020, 17:27
Ik zal ongetwijfeld maar uit mijn nek kletsen.. maar wat ik zeg is gebaseerd op o.a. het boek van Musson, toch ook niet de eerste de beste.
Lees bv ook eens het stukje 'vertical compliance' van op de website van Nox Composites:
https://www.noxcomposites.com/wheel_building
Musson hangt bepaalde filosofieën aan die hij ook prima weet te onderbouwen. Anderen hangen andere filosofieën aan die zij weer prima weten te onderbouwen. Ik ken goede wielbouwers die grotendeels Musson aanhangen en het niet op alle punten met hem eens zijn omdat ze het in de praktijk toch anders ervaren. En ik ken goede wielbouwers die Musson niet aanhangen, maar uiteindelijk lijken die wielen verdacht veel op elkaar. Grappig is dat trekkende en duwende spaak 2 kanten op kunnen gaan om perfect te zijn. Volgens verschillende theorieën en volgens de praktijk. Diverse wielbouwers slaan elkaar de hersenen in over het optimale en in de praktijk hebben ze beide gelijk. Vreemd... . Waarbij ik dus niet zeg dat Musson er naast zit, maar blijkbaar is er meer waarheid dan zijn verhaal alleen.
Ik heb de uiteenzettingen van de diverse wielbouwers die een boek hebben geschreven gelezen. Geen idee meer wie wat beweerde en ook geen idee meer wat de verschillende onderbouwingen precies waren voor bepaalde uitspraken. Ik ben meer van de praktijk.
Bij NOX moet je kritisch lezen en bedenken dat de opzet natuurlijk lichtjes commercieel is. En dat ze bepaalde eigenschappen die ze niet kunnen beïnvloeden dat ook proberen te integreren in hun uitleg. Zo hebben ze het bijvoorbeeld over de zijdelingse stijfheid die van een carbon velg veel groter is dan van een aluminium velg van gelijk gewicht. Ja, duh, oneerlijk vergelijk in de praktijk. En dan is het leuk dat ze het inveren van het wiel berekenen en het als onmogelijk bestempelen. Maar ik heb filmpjes gezien van wielen die toch daadwerkelijk inveren. Klopt de berekening dan en waren het deep fake filmpjes?
Maar goed, los daarvan, je kunt het heel makkelijk testen. Nu zit ik in de luxe positie dat vrij eenvoudig te kunnen doen en ook heb gedaan.
Speel eens met de spaakspanning. Wat het verschil voelen betreft gaat dat op een racefiets eenvoudiger. Ga je 25% onder je normale spaakspanning zitten, dan is een racewiel zijdelings nog meer dan stijf genoeg om prima mee te kunnen rijden (vrijwel geen verschil!!). Maar radiaal, dus van de velg richting de naaf gebeurt er wel iets. Het is bijna of je vering hebt! Alleen lopen de spaken na 2 ritten los (nog zo een aanwijzing dat er toch veel beweging in een wiel zit!). Ga je 10% onder normaal zitten, dan merk je dat het eerder ervaren comfort aanzienlijk minder is. Maar goed, de spaken liepen na 10 ritten wederom los. Ging ik 15% boven mijn normale spaakspanning zitten, dan waren de wielen gevoelsmatig inderdaad veel harder. Alsof je een bar extra in de banden had gedaan. Aanzetten voelde ook veel directer.
Dit was dus alleen een stuk spaakspanning.
Dan kun je soortgelijke testen gaan doen met stijve en minder stijve velgen. Dat gaat bij aluminium redelijk gelijk op met het gewicht, hoewel bij racevelgen je ook een duidelijk onderscheid hebt in hoge en lage velgen. Bij die hoge velgen ga je ook merken dat de hoek van de spaken mee gaat tellen, meer factoren dus, die door elkaar kunnen gaan lopen.
Maar goed, mijn ervaring is dat een velg die meegeeft in radiale richting ook op een mountainbike het gevoel geeft wat die spaakspanning ook bewerkstelligde. In mindere maten, maar nog steeds voelbaar ondanks dat er ook nog eens een band omheen lag die minder dan 2 bar druk had. Maar niettemin voelbaar. En mijn filosofie is dus dat een velg zeker in radiale richting iets mee moet kunnen geven. Dan heb je dus wel een wielbouwer nodig die netjes bouwt, die gelijkmatige spaakspanning nastreeft en iets hogere spanning aanhoudt dan bij een stijvere carbon velg. Nu ben ik dus niet de enige met die filosofie, want de hele industrie beweegt zich in die richting.
Maar ik ben dus ook van mening dat een wiel zijdelings iets moet kunnen bewegen. Om oneffenheden in de bochten op te kunnen vangen. Op de mountainbike misschien iets minder nodig (dikke band, voorvork die nog iets beweegt), op de racefiets van groot belang. Maar dit hangt ook samen met je rijstijl en waar je rijdt. Want persoonlijk wil ik ook een wiel dat direct reageert. Nu heeft de spaakspanning dus niet heel veel effect op de zijdelingse stijfheid, dus als je een wiel wilt dat toch iets meegeeft, dan moet je dus geen hyper stijve carbon velg monteren. Daar wijk ik in filosofie dus af van NOX.
Maar dit is dus net zoiets als bij de frames. De ene houdt van een keihard frame en de andere heeft er liever een die iets meer meegeeft. Nu is het wel zo dat de wedstrijdrijder liever dat keiharde frame heeft omdat de sensatie daarop groter is. Dat is niet zijn reden, maar dat voelt hij. En denkt hij dat hij sneller is. Daar komen dus helaas een hele hoop misstanden vandaan