Toen in maart SRAM de nieuwe Eagle transmissions groepset introduceerde was het een kwestie van tijd voordat we hiermee op pad konden gaan. We monteerde de nieuwe set op onze Emtb en zijn alweer heel wat kilometers en Alpenpaden verder. Onderweg met de XX Eagle transmissie. Maar heeft deze een week Alpentrails overleeft?
Om maar meteen met de deur in huis te vallen. Jazeker, en met het grootste gemak ook nog. De transmissie (zoals ze het graag bij SRAM noemen) schakelt nog als nieuw en we kunnen niet zeggen dat hij iets geleden heeft van ons ram en stuiterwerk over de Franse Alpentrails. Nu is de bike niet alleen in de Alpen losgelaten. Maar heeft de drivetrain ook kennis gemaakt met de doorweekte paden van Zuid Limburg, de zandbak van Brabant en eigenlijk het meest diverse scala aan paadjes en weersomstandigheden die je kunt verzinnen. Goed, sneeuw hebben we niet gehad maar kom op, als we daarop moesten wachten waren we eind december nog niet aan het schrijven.
XX T-Type achterderailleur en monteren:
Op het moment dat we de doos uitpakken valt de grootte van de onderdelen op. Vooral de derailleur is een flink apparaat die niet zou misstaan op een tank. Daarentegen valt het gewicht van de XX derailleur nog reuze mee. De wijzer van de keukenweegschaal blijft dan ook hangen op 462 gram. Dat klinkt zwaar maar omdat het systeem draadloos is heb je geen binnen-/buitenkabels nodig. Dit scheelt bij een XL frame ook al snel een 135 gram. Door het lage gewicht van de paddle (54 gram) ben je met een draadloos systeem (met een crashproof achterderailleur) slechts een paar gram zwaarder uit.
Wat natuurlijk wel opvalt is het wegvallen van de derailleurpad. De nieuwe Eagle derailleurs monteer je namelijk direct op het frame. Je hebt dus een frame nodig welke een USD derailleurhanger gebruikt. Om de derailleur te monteren schroef je deze eraf, haal je uit je frame en steekt een rood hulsje in het frame. Hierna schroef je de derailleur op je frame en draait hem lichtjes aan.
Zo stelt het monteren van de derailleur niet heel veel voor en is het afstellen nog een stuk simpeler dan de vorige generaties. Er is namelijk geen B-schroef meer aanwezig. Ach, er is sowieso geen enkel afstelschroef aanwezig en het witte B-gap tooltje heb je dus ook niet meer nodig. Dit is wel een voordeel van een USD derailleur. De maatvoering is op elke fiets hetzelfde. Simpelweg omdat de derailleur altijd om de steekas van het frame zit. en dit is bij elk frame en wiel hetzelfde. Voor het verder afstelwerk heeft SRAM nette filmpjes gemaakt om je te helpen. Zelf waren we, op wat gefiedel met de wielen na, binnen een mum van tijd klaar met monteren en afstellen. Je hoeft nu ook niet meer op de fiets te zitten om de zaak af te stellen. Dit kan gewoon vanuit de montagestandaard gebeuren.
Om de transmissie soepel te laten lopen zijn de derailleurwieltjes weer een beetje vergroot. Zo is de bovenste 13 tanden en de onderste 16 tanden. Dit resulteert in een soepel lopende ketting. Omdat het onderste derailleurwieltje nu zo groot is dat er rotzooi tussen kan komen is deze uitgerust met een beveiliging. Het tandwieltje kan loslopen ten opzichte van het loopwiel. Klinkt moeilijker dan het is. De tandjes liggen als het ware in een hulsje op het loopwiel. Zit er iets tussen het loopwiel en gaat de ketting verder dan blokkeert dus het loopwiel maar kunnen de tandjes nog doorlopen. Een soort van lagereffect. Niet getest en we vonden het niet nodig om er onderweg een stok tussen te steken. We vertrouwen op SRAM's jarenlange ervaring dat het systeem goed werkt.
Uiteraard is de derailleur voorzien van alle andere soorten veiligheden zoals de overload clutch. Er knalt een steen tegen de derailleur en deze laat bij impact zijn spanning los en beweegt met de steen mee. Zo worden derailleur en frame beschermd tegen klappen.
Nu moest ik op de Montee de Semnoz lachen tijdens een gesprek met enkele Engelse fietsers. De man zag mijn fiets liggen en gaf mij als tip hem andersom neer te leggen. Dit was volgens hem beter voor de derailleur. Ik gaf een kleine demonstratie van de nieuwe SRAM XX door er een paar keer tegenaan te schoppen. Hij lachte en wees naar zijn SRAM Red Etap AXS derailleur. Dat hij dat daar maar niet mee moest doen, zijn collega moest ook maar eens naar dit beest komen kijken, dat hadden ze nog niet gezien. Zo heb je vaak leuke gesprekken met andere bikers zodra je op pad bent. In dit geval ging het gesprek over derailleurs. Nou ja, totdat mijn vrouw vertelde dat als ik nog langer bleef auwehoeren ze zonder mij verder ging. Gesprek beëindigd en trappen maar.
Paddle, ketting, cranks en cassette:
We monteren de shifter paddle, cranks en tandwiel en hierna de ketting. Allemaal basis werkzaamheden. Net zoals het monteren van de dikke XX cassette. Mocht je nu van mening zijn dat alles compatible is zoals de afgelopen versies dan moeten we je helaas teleurstellen. De nieuwe SRAM cassettes zijn namelijk een stukje verder naar de buitenkant gezet. Ze zitten nu amper een paar mm van je frame verwijderd. Dit is gedaan in verband met het bereik van de achterderailleur. Nadeel is natuurlijk dat je niet even snel iets kunt wisselen in geval van nood. Maar om je gerust te stellen hebben we afgelopen maanden geen noodgevallen gehad en zit alles nog steeds netjes op zijn plaats.
Het bereik van de cassette is met 520% zeer groot te noemen alhoewel we er afgelopen jaren wel aan gewend zijn geraakt. Met het kleinste tandje 10 en de grootste 52 kun je eigenlijk wel op elk type terrein vooruit. Onze bike rijden we dan ook met een 36 tands voortandwiel en mede dankzij de power van onze benen en Bosch motor is er bijna geen enkele helling die we niet op kwamen. Het grootste probleem bij steile hellingen was eerder het gebrek aan grip dan aan klimkracht. De opbouw van de cassette is een combinatie van aluminium, gestanst staal en CNC staal. Hierbij is de grootste 52 van aluminium, de 36 en 44 van gestanst staal en de rest van CNC staal. Een mooie combinatie welke het dan ook een lust voor het oog maakt. Helaas zie je hier niet zo veel meer van zodra het op de fiets zit en al helemaal niet meer als alles onder de modder zit. Maar toch is het leuk om te weten dat je een mooie cassette op je bike hebt zitten. Soort van lingerie effect zullen we het maar noemen.
De cranks zien er, net als de rest, gelikt uit en monteren zich via de normale gang van zaken. Dit net als het voortandwiel. Deze heeft iets meer offset gekregen (55 mm) omdat de cassette opgeschoven is. Is het een voordeel of nadeel? Hier zijn we nog niet helemaal uit. Vooral omdat we zelf meer richting de binnenkant van het wiel rijden en hoe meer kracht we nodig hebben, des te grote is het kransje waar we op zitten. In ons geval heeft de grotere offset weinig meerwaarde en zagen we net zo lief de normale offset op het tandwiel. Zodra je op pad bent merk je in ieder geval niets van de schuine kettinglijn. Bike en transmissie doen het werk zonder morren. Je hoort weinig klagen vanuit de ketting en cassette. Wat heet, de transmissie is lekker stil en zelf bij schakelen onder kracht hoor geen kraakjes, rateltjes of andere klaagzang vanuit de achterkant komen. Het enige geluid wat je hoort is het elektromotortje wat de derailleur laat bewegen. Een klein zoemetje verraadt dat er geschakeld wordt. Zelfs na 1000 km schakelt het systeem stilletjes.
Op de trails:
We zijn op pad en schakelen met de paddle. Maar deze staat helemaal niet goed ingesteld. Wij hebben de werking liever andersom. We openen de app en stellen de paddle in. Naar beneden is harder rijden en omhoog is, ja duh, bergop. Zo kun je via de app van alles instellen.
Tijdens de eerste rit in een zeer modderig Zuid Limburg valt op hoe soepel het systeem schakelt. We trappen in Vaals door de modder omhoog en de derailleur krijgt de zwaarste modder van het Zuiden voor zijn kiezen. Maar zonder morren wordt en geschakeld. Vooral het schakelen onder kracht heeft ons verrast. Schakelen bergop naar een groter blad is kinderspel en het lijkt net alsof de derailleur liever naar een zwaarder verzet schakelt dan andersom. De souplesse om van 32 naar 38 en van 38 naar 44 te gaan is wonderbaarlijk. Het doorschakelen naar 52 gebeurd ook geruisloos en soepel. Maar er zit wel een nadeel aan. Zodra je teruggaat naar een andere bike kom je erachter hoe stil en soepel de SRAM XX is tijdens het schakelen onder kracht. Dan moet je wel nadenken over je shift techniek en hoor je wel eens wat ratelen en crunchen aan de achterkant. Snel terug naar onze fiets met SRAM transmissie.
Als duurtest is de bike een week meegegaan naar de Franse Alpen. Dikke trails, veel klimwerk en schakelen op technische bergpaden. Zo nu en dan schieten er wat stenen onder je wielen vandaan of rijd je wel heel erg dicht bij een grote steenmassa. Onze bike en derailleur hebben het met gemak overleeft en bergaf. Ja bergaf, dan wordt het leuke en klappert het allemaal een stukje harder. We horen weinig geklapper van de ketting zodra we over de stenen knallen. Het enige wat er rammelt en lawaai maakt is onze motor. De ketting blijft op zijn plaats wat te danken is aan de extra zware veer van de XX derailleur. Lekker stil en alles blijft op zijn plaats.
Een week trails en bergpaden later stappen we weer in de auto op weg naar huis. Tijd om de bike een grote beurt te geven en misschien een keer te wassen. Hoewel, misschien zit er nog net een snel rondje Alp in. Het lampje van de derailleur kleurt nog groen, genoeg jus om die berg nog een keer op en af te rijden!
Conclusie:
We hebben de hele periode geen enkele misshift gehad en zijn we goed te spreken over het nieuwe transmissiesysteem van SRAM. Vooral de souplesse van het schakelwerk is imposant. Het grootste hekelpunt van het XX systeem is natuurlijk de prijs. Maar die is met de komst van de GX derailleur een stukje vriendelijker. Maar zeg nu zelf, de looks van de SRAM XX T-Type transmissie is gewoon vet. Daar is geen woord over gelogen.
Voor meer informatie en adviesprijzen klik je op:
https://www.sram.com/en/sram/mountain/series/xx-eagle-transmission/xx-eagle-transmission?filters=&sort=Relevancy&page=1
